Blockchain Nedir?
Kısaca anlatmak gerekirse Blockchain, şifrelenmiş işlemlerin takibini kontrol eden dağıtık veri kayıt sistemidir. Veritabanı olarak görülmemelidir çünkü kaydedilen veri bir daha geri getirelemez ya da değiştirilemez. Blockchain’in bu özelliği bilgilerin depolandığı blokları tıpkı bir zincir gibi birbirlerine şifreleyerek saklamasına ve bu zincirin birçok kişiyle dağıtık olarak paylaşmasından gelmektedir.
İşlemlerin kayıt altına alındığı blok zinciri
ağ üstündeki herkes ile eşleşecek halde tutulur. Aksi bir durumda herhangi biri
kendi defterinde diğerlerinin onayını almadan bir şey eklemeye çalışırsa, diğer
defterlerle uyumsuzluk oluşacağı için ağ dışında kalacaktır.
Bu şekilde Blockchain sistemi değiştirilemeyen
ve manipüleye izin vermeyecek kayıtlar tutmamızı sağlar. Blockchain
teknolojisini bu denli önemli kılan asıl özellik ise merkeziyetsiz yapısıdır.
Bu işlemlerin Blockchain kayıt sistemine entegre edilmesi ve ağa yayılması
bütünüyle ağ üzerindeki bilgisayarlar tarafından yapılmaktadır. Ağa katılan
bilgisayar sayısı ne kadar çok artarsa sistemin güvenirliği paralel olarak
artış gösterecektir.
Blockchain’in
Tarihçesi
Dijital para birimlerinin altında yatan temel
teknoloji blockchain teknolojisidir. Blockchain, ağ üzerinde yer alan tüm
kullanıcıların birbirlerine karşılıklı olarak güvenine ihtiyaç duymadan uzlaşma
yapmalarını sağlamaktadır.
Blockchain’in
Kökleri
Blockchain teknolojisinin temelinde bulunan
fikir, bilim insanları W. Scoot Stornetta ve Stuart Haber tarafından Scoot
Stornetta’nın hesaplama bakımından kullanışına bir çözüm bulma amacıyla dijital
belgelerin zaman damgası ile karıştırılamaz ya da geriye dönük olarak
değiştirilemez şeklinde 1991 yılında ortaya atılmıştır.
Bu gelişmelerin üzerine 1992 yılında Merkle
ağaçlarının tasarım olarak dahil olması ile
birlikte birtakım belgelerin bir blok şeklinde bir arada toplanması
sağlanmış ve bu durum sistemi daha verim sağlayan bir hale getirmiştir. Ancak
tüm bunlara rağmen bu teknoloji kullanılmamış ve 2004 yılında sona ermiştir.
Bitcoin
Ağı’nın Ortaya Çıkışı
2008’in son çeyreğinde, Bitcoin olarak isimlendirilen merkeziyetsiz, eşler arası dijital bir para sistemini açıklayan white paper, Satoshi Nakamoto isimli anonim kişi/kişiler tarafından yayınlandı.
Kısaca anlatmak gerekirse Bitcoin’ler
madenciler tarafından iş ispatı sistemi kullanılarak ödül için kazılır ve
ardından ağdaki merkezi bir otoriteye bağlı olmayan bilgisayarlar tarafından
doğrulama işlemi yapılır.
3 Ocak 2009 tarihinde Bitcoin’in ilk bloğu
Satoshi Nakamoto tarafından oluşturulduğunda, Nakamoto bu işlemden tam 50
bitcoin kazandı.